Waar moet ik naar kijken?
Lees deze handleiding en leer hoe je het ado speelgoed van Ko Verzuu herkent.
Merkjes op ado speelgoed
Als je wilt weten of je echt ado bezit en hoe oud het is, kan je het beste op zoek gaan naar een merkje. Door te merken hoopte ado illegale namaak te voorkomen. In de jaren twintig, dertig, veertig en vijftig waren dit telkens andere merkjes. Het vertelt je daarom hoe oud het speelgoed is.
Potlood
vroege jaren twintig
Er is nog geen merk, wel product- en kleurcode en de prijs.
Dennenboom
medio jaren twintig
Het eerste merk was een gestempelde of ingebrande dennenboom.
Letters ‘ado’
1930 – 1934
Met een sjabloon werd ‘ado’ op de motorkap van de wagens gespoten.
Letters ‘ado’
vanaf 1930
De meubeltjes kregen ‘ado’ aan de onderkant gebrand.
Metalen schildje
vanaf 1934
Naast het brandmerk werd er een wit of creme metalen plaatje met ‘ado’ gespijkerd.
Met reliëf
eind jaren veertig
Verschillende kleuren schildjes met reliëf werden geïntroduceerd.
Zonder reliëf
jaren vijftig
Er werden groene, zwarte en zilverkleurige merkjes zonder reliëf toegevoegd.
Sticker
vanaf 1959
Het laatste merk is weer het boompje, maar nu uitgevoerd als sticker.
Potlood
vroege jaren twintig
Er is nog geen merk, wel: product- en kleurcode en de prijs.
Dennenboom
medio jaren twintig
Het eerste merk was een gestempelde of ingebrande dennenboom.
Letters ‘ado’
1930 – 1934
Met een sjabloon werd ‘ado’ op de motorkap van de wagens gezet.
Letters ‘ado’
vanaf 1930
De meubeltjes kregen ‘ado’ aan de onderkant gebrand.
Schildje
vanaf 1934
Er werd nu ook een wit of creme metalen plaatje met ‘ado’ gebruikt.
Met reliëf
eind jaren veertig
Er werden meer kleuren schildjes geïntroduceerd, dit keer met reliëf.
Zonder reliëf
jaren vijftig
Groene, zwarte en zilverkleurige merkjes zonder reliëf kwamen er bij.
Sticker
vanaf 1959
Het boompje kwam terug, maar nu als sticker.
Vorm en kleur
Ook aan de kleur en de vorm kan je vaak zien hoe oud het ado speelgoed is. Er veranderde door de jaren heen namelijk veel in het uiterlijk en het aanbod.
Poppenhuismeubeltjes
In de jaren twintig en dertig maakte ado onwijs veel meubeltjes in meerdere kleurstellingen. Compleet anders was dat vanaf de jaren veertig. In de catalogi stonden er nog maar een paar, enkel nog in wit, crème of blauw. De meeste huisraad komt dus uit de beginjaren.
Ko Verzuu’s vroege ado wagens
De ado wagens veranderden geleidelijker dan de poppenmeubeltjes. Verzuu’s Bouwmaterialen 904 (1932 en 1935) en Bouwbedrijf 964 (1937) laten zien hoe de ontwerper zijn auto’s vlotter en aantrekkelijker maakt.
Er zijn twee grote verschillen. Het eerste is de kleur. De vroegste wagens waren meestal in donkere kleuren geschilderd, tot Verzuu grijs en bruin verruilde voor blauw, geel, rood, groen en oranje. Daarnaast maakte Verzuu zijn wagens aerodynamisch en ‘snel’. Dit deed hij door de vierkante cabines af te schuinen.
Ko Verzuu’s vroege ado wagens
De ado wagens veranderden geleidelijker dan de poppenmeubeltjes. Verzuu’s Bouwmaterialen 904 (1932 en 1935) en Bouwbedrijf 964 (1937) laten zien hoe de ontwerper zijn auto’s vlotter en aantrekkelijker maakt.
Er zijn twee grote verschillen. Het eerste is de kleur. De vroegste wagens waren meestal in donkere kleuren geschilderd, tot Verzuu grijs en bruin verruilde voor blauw, geel, rood, groen en oranje. Daarnaast maakte Verzuu zijn wagens aerodynamisch en ‘snel’. Dit deed hij door de vierkante cabines af te schuinen.
Het late ado wagenpark
De ontwikkelingen stopten niet in de jaren dertig, ook in de jaren vijftig kregen de auto’s transformaties. Kijk maar eens naar Kipwagen 357 en Transportwagen 501.
Ook nu waren er twee veranderingen. Zo waren er de kleuren. Ze werden aanvankelijk lichter, maar rond 1955 kregen de auto’s veel blanke lak. Ook veranderde Verzuu de cabines; geen schuine uitstekende motorkap meer, maar een platte voorkant, en ronde ramen in plaats van vierkante ruiten.
Het late ado wagenpark
De ontwikkelingen stopten niet in de jaren dertig, ook in de jaren vijftig kregen de auto’s transformaties. Kijk maar eens naar Kipwagen 357 en Transportwagen 501.
Ook nu waren er twee veranderingen. Zo waren er de kleuren. Ze werden aanvankelijk lichter, maar rond 1955 kregen de auto’s veel blanke lak. Ook veranderde Verzuu de cabines; geen schuine uitstekende motorkap meer, maar een platte voorkant, en ronde ramen in plaats van vierkante ruiten.
Etiketten of stempels van winkels
Vaak kreeg het speelgoed in de speelgoedwinkel of in het warenhuis een etiket of een stempel. Soms hebben deze merkjes de tand des tijds overleefd, dan laat het zien wanneer het speelgoed ongeveer gemaakt is. Elke winkel heeft zijn eigen verhaal. Klik op een afbeelding en lees alles over de betreffende zaak.
Andere etiket of stempel gevonden? Stuur hem op!
Replica’s van ado speelgoed
Twee keer de oranje ado tax, maar slechts één is het origineel uit 1953. De ander is een replica uit 1999 van de Sociale Werkvoorziening uit Zeist. Zij maakten de meeste kopieën van ado, van ongeveer vijf á tien modellen, met oplages tot 250 stuks. Aan de details zie je zo dat het namaak is.
Klik hier en lees meer over andere andere kopiisten van ado speelgoed.
Herman uit de Bosch
Herman maakte voor zichzelf kopieën van allerlei ado-objecten, dit deed hij soms samen met Verzuu jr. Hij merkte met replica merkplaatjes.
Ko Verzuu jr.
De zoon van Ko Verzuu maakte enkele wagens onder de naam ko-py-ado. Ze verschenen in beperkte oplage, werden gebrandmerkt met ‘ko-py-ado’, en waren niet voor de verkoop bestemd.
Stel gerust je vraag
Als het goed is heb je nu een duidelijk beeld van hoe het ado speelgoed en de merkjes er uit zien. Als deze handleiding niet geholpen heeft bij je vraagstuk, dan kun je altijd een berichtje sturen.