Arbeid Door Onvolwaardigen

Speelgoed gemaakt door onvolwaardigen? In een tijd waarin inclusiviteit centraal staat kan iemand als onvolwaardig bestempelen echt niet. Maar als je het verhaal achter het ado speelgoed kent, dan zul je ook begrijpen dat die afkorting in zijn tijd helemaal niet zo gek was.

Het verhaal begint rond 1920, toen veel mensen stierven aan de longziekte tuberculose. In heel Nederland werden sanatoria gebouwd waar patiënten kuurden in de ‘gezonde’ buitenlucht. Berg en Bosch op de Veluwe was zo’n sanatorium. Als de behandeling voltooid was, werden de patiënten voorbereid om weer aan het werk te gaan. Dit deden ze door het houten ado speelgoed te maken. Onvolwaardig sloeg dus op de onvolwaardige arbeidskracht. De herstelde patiënten konden nog niet volledig meedraaien in de maatschappij!

Op deze website staat de ado speelgoed catalogus, een groot project om de honderden modellen uit de werkplaats in kaart te brengen.

Arbeid Door Onvolwaardigen

Speelgoed gemaakt door onvolwaardigen? In een tijd waarin inclusiviteit centraal staat kan iemand als onvolwaardig bestempelen echt niet. Maar als je het verhaal achter het speelgoed kent, dan zul je ook begrijpen dat die afkorting in zijn tijd helemaal niet zo gek was.

Het verhaal begint rond 1920, toen veel mensen stierven aan de longziekte tuberculose. In heel Nederland werden sanatoria gebouwd waar patiënten kuurden in de ‘gezonde’ buitenlucht. Berg en Bosch op de Veluwe was zo’n sanatorium. Als de behandeling voltooid was, werden de patiënten voorbereid om weer aan het werk te gaan. Dit deden ze door het houten ado speelgoed te maken. Onvolwaardig sloeg dus op de onvolwaardige arbeidskracht. De herstelde patiënten konden nog niet volledig meedraaien in de maatschappij!

Op deze website staat de ado speelgoed catalogus, een groot project om de honderden modellen uit de werkplaats in kaart te brengen.

Ko Verzuu voor ado speelgoed

Een vernieuwend en verantwoord product, dat maakte ontwerper Ko Verzuu (1901 – 1971) van het ado speelgoed. Hij keek goed naar zijn omgeving. De Stijl, de Haagse School, de Amsterdamse School, het expressionisme: in de poppenmeubeltjes kwamen allerlei moderne tendensen samen. Daarnaast wist hij het wagenpark ook up-to-date te houden. Ontwikkelingen op het spoor en in de auto-industrie vonden namelijk ook plaats in de treinen en wagens van ado.

Het speelgoed was verantwoord omdat Verzuu goed nadacht over de pedagogische waarde. Door weinig details te gebruiken liet hij ruimte voor de kinderfantasie. Ook was het materiaal veilig voor kinderen. De patiënten beschilderden het hout namelijk met Japan-lakken, een niet-giftige verf. Eenmaal droog, werden de auto’s, blokkendozen, en meubeltjes gemerkt, ingepakt en vervoerd naar De Bijenkorf en Metz & Co. Bij deze toonaangevende warenhuizen was het vooruitstrevende en vernieuwende ado goed op zijn plaats!

Een hele opgave

Guus Verzuu, zoon van, dacht dat een overzicht van ado wagens er nooit zou komen. Dit zei hij in het tijdschrift Modelauto (september 1992). Nu proberen we het toch, met het internet als ons voordeel. We kunnen een overzicht aanvullen en aanpassen. Er is een lange weg te gaan, maar we gaan de uitdaging aan om alle modellen te ordenen, in kleur!

Ook worden op deze website nieuwe invalshoeken gedeeld. Je kunt verhalen lezen over ado en andere speelgoedfabriekjes. Ado was immers meer dan Verzuu, en Nederlands speelgoed meer dan ado. Ontdek deze website!

Info

Deze website vormt een studie naar het historisch ado speelgoed en andere fabrikanten van houten speelgoed. Wij hebben geen commercieel motief.

Een onverwacht bevlogen gesprek over ado vinden wij leuk, stuur gerust een bericht.